Opeens besef je dat de computer waarvan je dacht dat het een rekenbeest was best wel vervelend langzaam is of is geworden en kom je weer voor je periodiek dilemma: doorbijten, opwaarderen of vervangen? Het beetje gangbare snelste wat er te krijgen valt komt op € 729 (Dell i7) of € 1.386 voor een modelletje Mac Mini. Is dat nou echt nodig? Ik neem je mee in de overweging en de acties, ik zocht dit voordat ik het deed en kon het niet vinden.
Ik hoorde goede geluiden over het vervangen van je harddisk door een Solid State Disk (SSD) maar zie verschrikkelijk op tegen het gedoe wat komt kijken bij het overzetten van de vele jaren aan opgebouwde programmatuur en instellingen op de 1TB HDD naar een toch wel kleinere schijf. Een Samsung SSD 850 EVO 250GB is goed te betalen (€ 109) en zou met de ook aanwezige netwerkdisks voldoende moeten zijn, zeker als de oude disk ook als data-opslag gebruikt zou kunnen worden. Die dus aangeschaft. Samen met een 4 GB RAM module waarvan verzekerd werd dat die altijd past en werkt, maar die het dus niet doet. We spreken hier over een ooit moderne HP Pavilion 9955nl, waarvan de trage disk en de krappe netwerkkaart (100Mb/s is jammer als je terabytes heen en weer moet kopiëren) nu meest in het oog springen.
Bij de oriënterende opruimronde kwam ik veel, heel veel oudgedienden tegen. Programma’s die ooit geïnstalleerd waren blijken nog steeds te leven in Microsofts VirtualStore alwaar ze nog vele gigabytes bleken te bezetten. Ook de indeling die sinds Windows XP eigenlijk niet veranderd was beviel niet dus na de controles of ik echt alles gebackupped heb wat ik nodig zou kunnen hebben, heb ik de knoop doorgehakt. De uitdaging is daarbij om precies het juiste aantal backups te hebben, niet te veel ook, want het verplaatsen van tienduizenden pictures kost immers ook tijd.
Het installeren van de SSD was eenvoudig: bevestig de “disk” met een PNY Desktop Accessories kit (slede, schroefjes, SATA-kabel en onnodige Acronis-code) in de PC, bevestig de vrije voedingskabel en de SATA-kabel en prik die laatste in het vrije SATA-connector op het moederbord. De BIOS herkent hem, met de Windows Diskmanager (Schijfbeheer) als eenvoudige disk toevoegen en snel formatteren en daar is-ie al. Het regelen dat Windows zijn eigen bestanden op de SSD plaatst levert direct veel snelheidswinst op bij booten en gebruik, dus de verleiding was om het daarbij te laten. Samsung merkt fijntjes op dat met SATA-3 wel 6GB/s gehaald zou kunnen worden, wij blijven steken op 2 GB/s.
Geschrokken van de hoeveelheid oude meuk op de schijf toch maar besloten tot De Rigoureuze Maatregel: de fabrieksinstellingen.
Dit gebeurt allemaal natuurlijk naar de oorspronkelijk HD en dat lukt vlotjes. Alle bagger waarvan HP denkt dat we dat handig vinden moet dan vervolgens weer verwijderd worden, maar dat kan natuurlijk sneller na de volgende stap: met de door Samsung meegeleverde Clone-software kan de nu bescheiden gevulde HD (23.460 MB) gekopieerd worden naar de SDD. Vervolgens in de BIOS aangeven dat bij het opstarten van HD eerst naar de SSD moet worden gekeken en vervolgens opnieuw starten: top! Binnen een seconde of wat is de computer klaar voor gebruik, vanuit stilstand.
Vervolgens het zware werk: de Windows updates. Sinds het begin van Windows 7, want daar hebben we het over, zijn er heel veel dingen verbeterd en daar moeten we ons stuk voor stuk doorheen werken. Aanzetten en morgenochtend kijken hoe het er mee staat is de aanpak, en ondertussen kunnen de bestanden en programma’s weer worden georganiseerd. Het is daarbij ontzettend ergerlijk dat Windows het met grote regelmaat nodig vindt om opnieuw op te starten waardoor het nachtwerk de volgende ochtend niet klaar is, maar een vriendelijk Welkom scherm staat te wachten, al sinds enkele minuten nadat je vertrok.
Ook het upgraden zelf gaat niet in één keer vlekkeloos, twee keer een “blue screen” en uiteindelijk een proefondervindelijke combinatie en volgorde van updates brengen me uiteindelijk tot een bijdetijdse versie van Windows 7. Onderstaand bericht na 2 uur downloaden en installeren is niet leuk. Is al dat .Net gedoe echt allemaal nodig?
Met de Samsung Magician is inmiddels de SDD op snelheid afgericht en dat maakt het hele proces nog enigszins draaglijk. Tenslotte rest nog De Grote Reorganisatie. Oude data van oude websites, oude webalbums van vergane wijkcentra of kinderfeestjesorganisatie, zelfontwikkelde MS-DOS programmatuur, originele bestanden, kopieën van originele bestanden en backups van kopieën van originele bestanden. NEF’s en JPG’s, en daardoor te volle schijven. De filosofie wordt:
- de op G: terechtgekomen oude 1TB HDD gaat alle bronnen bevatten; met name afbeeldingsbestanden, NEF en JPG van vroeger, en die worden in de Lightroom catalogi opgenomen. Die catalogi staan uiteraard op de snelle SDD C:, net als de CameraRaw cache en de previews. Dat is goed te doen.
- de 1TB netwerkdisk op Z: gaat alle intern gepubliceerde bestanden bevatten, te benaderen door mediaplayers etc. MP3 en de FullHD-JPG varianten van alles uit Lightroom
- de 2TB netwerkdisk op Y: is de backup van alles. Ook en met name de Import van Lightroom maakt daar een kopie van alle originele bestanden.
Conclusies/aanbevelingen:
- Een SSD is de goede manier om je systeem te versnellen. De Samsung is goed voor een goede prijs.
- Ga voor de volledige herinstallatie, dit is het moment. Zelfs als je nieuwe SSD niet kleiner is en je het dus in principe met direct clonen kunt redden: doe het toch als de PC/inrichting al lang mee gaat en je een paar dagen de tijd hebt.
- Zet zo snel mogelijk uit dat Windows automatisch gaat herstarten na het installeren van Updates.
- Het pushen van vervelende dingen als Bing, LiveID’s en het niet werken van het toevoegen van Google als zoekmachine in Internet Explorer 11 is zo irritant dat zelfs een lang lontje nog kort blijkt. Firefox it is, dus.
Is het allemaal hosanna nu? Bijna, maar:
- Die 4GB PNY RAM doet het niet, en ook niet in zomaar andere HP-machines. Eens kijken of MediaMarkt die terug gaat nemen: dat is geen enkel probleem.
- Soms “hangt” het systeem een paar minuten. Ik sluit niet uit dat dat eerder ook gebeurde maar dan de HDD nog geruststellend snorde. De SSD hoor je niet maar het lampje suggereert een vergelijkbare situatie. We gaan zien of dat zo blijft of dat het incidentjes waren.
- De transfer van bestanden loopt nog immer…